Aspectratio en afdrukken geven verschillen
Geschatte leestijd: 3 minutenAspectratio en afdrukken
De aspectratio is iets dat weinig mensen iets zegt. Maar waar iedereen die fotografeert al eens mee te maken heeft gehad.
Hebt u ooit in een fotozaak gewerkt?
Iedereen die ooit in een fotozaak heeft gewerkt kent het verschijnsel van oom Piet. Die verscheen waar men ook foto’s in kon leveren om af te drukken. Oom Piet verdween namelijk bij het afdrukken.Bij de opname stond hij nog net op de foto. En nu is hij van de foto verdwenen. En dat terwijl minder gezellige mensen er natuurlijk nog gewoon opstaan.
Uiteraard is het verdwijnen van oom Piet de schuld van degene die de foto’s heeft afgedrukt. En die is niet aanwezig. En dus is het bedienend personeel in de fotozaak de klos. Want Ome Piet staat wel degelijk op het negatief. Kan iedereen zien. Weliswaar helemaal aan de kant, maar hij staat er wel degelijk op. Men heeft het gecontroleerd.
De aspectratio was even niet goed
Wat er echter mis gegaan was is simpelweg een niet kloppende aspectratio. We gaan voor de uitleg eerst even naar de 35mm kleinbeeldfilm. Geschiedenis volgens sommigen, hoogst actueel voor anderen met een full frame digitale camera. We hebben bij kleinbeeldfilm dan te maken met negatieven van 36 mm lang en 24 mm hoog.Wat is de aspectratio?
De aspectratio is de langste kant van het negatief gedeeld door de kortste kant. In het geval van een kleinbeeldopname dus 36/24 ofwel 3 op 2 ofwel 1,5. Een dergelijke opname kan probleemloos worden afgedrukt op elk velletje papier dat ook die verhouding heeft.Maar in de praktijk is het minder probleemloos
Gangbare fotopapierformaten waren de volgende met daarbij tussen haakjes de aspectratio. 6 x 9 (1,5), 9 x 13(1,44), 13 x 18(1,38), 18 x 24(1,33) en 24 x 30(1,25). We zien dan dat het kleine 6 x 9 formaat nog precies paste bij een kleinbeeld negatief. Maar elke vergroting werd het verschil tussen de aspectratio van het papier en die van het negatief groter. De dalende aspectratio’s van het papier geven aan dat de vergrotingen eigenlijk steeds vierkanter werden. Een vierkant heeft een aspectratio van 1.Kleinere formaten werken soms nog wel
Dus als oom Piet paste nog goed bij een 6 x 9 formaat. Dat formaat heeft ook een aspectatio van 9 op 6 ofwel 3 op 2. Maar dan zagen we hem met een beetje pech bij een 30 x 40 formaat niet meer terug. Want een passend vel papier zou 1,5 x 30 ofwel 45 cm lang moeten zijn. Er valt dus maar liefst 5 cm af.Aspectratio in de digitale wereld
Nu een uitstapje naar de digitale wereld. Daar zijn verschillende sensors met verschillende aspectratio’s in omloop. Hier wordt gebruik gemaakt van printers die de gangbare kantoorformaten papier gebruiken. In Europa is dat meestal de A0 – A7 reeks. Hiervan is “het A-viertje” van 20,9 x 29,8 cm het meest bekend.En printerpapier past ook al niet
We zien hier in alle formaten een aspectratio terugkomen die rond de 1,4 ligt. Dat komt door de formule waarop deze reeks tot stand komt. Ook op dat formaat gaat ons kleinbeeld negatief beslist niet niet passen…Maar ook de digitale opvolger niet.De foto past prima op uw monitor
Maar hoe zit dat dan bijvoorbeeld met een modern 9 x 16 breedbeeldformaat? Dit heeft een aspectratio van 16/9 ofwel 2,11. Dat gaat heel mooi passen op uw breedbeeldmonitor.Geschikt formaat printpapier wordt lang zoeken
Maar bij het afdrukken zult u naar een wel zeer afwijkend papierformaat uit moeten wijken. Want bijvoorbeeld een A4 zou maar liefst 2,11*20,9 = 44 cm lang moeten zijn om te passen. En komt dus ruim 14 cm te kort.Print van de rol werkt maar wie heeft zo’n set apparatuur?
Het probleem kan verminderd worden door van een rol te printen. En dan het papier op maat te snijden. Maar welke amateur bezit een uiterst kostbare printer die van de rol werkt? Willen we echt een exacte weergave? Dan zullen we voor een dergelijke afdruk dus al snel aan een vaklaboratorium vervallen. En dat rekent natuurlijk de bijbehorende vakprijzen.Nicolaas/S Fotografie in Lisse.
Meer dan 50 jaar ervaring
in verschillende takken van de fotografie
